 |
Depremin Kayaçlar Üzerindeki Etkileri Nelerdir Deprem Nasıl Başlar? |
Depremin Kayaçlar Üzerindeki Etkileri Nelerdir Deprem Nasıl Başlar?
Bir yer sarsıntısı, kayaçlar üzerinde etkili olan basınçların, kopmalara neden olacak kadar artmasıyla başlamaktadır.
Deprem bölgelerinde,derinlerde etkili olan basınçlar sürekli olarak kayaçların biçim değiştirmesine yol açar. Bunlar bir araya geldiği anda kayaçlardan kopmalar olur. Bu kopuş kayaların kırılganlığından doğar (biçimdeki değişikliklerse tersine, basınç yükünü azaltır) ve derinlerdeki maddelerin bir denge konumuna geçmesine olanak sağlar. Kopuş merkez adı verilen tek bir noktadan başlamaktadır. Deprem bu merkezden genişlemekte ve daha sonra fay hattı boyunca her yöne dağılmaktadır.
Kırılmanın sınırları tek biçimli olarak değil, daha çok kesintili olarak genişler. Söz konusu kırılma, ancak yüzeysel depremlerde görüldüğü gibi toprak yüzeyine ulaşır ve fay yüzeyinde gözle görülür bir iz bırakır.
Fay üzerinde kırılma bölgesinin genişlemesi, bölgedeki kayalar üzerindeki basınç durumuna göre değişiklik gösterir. Gerçekte kırılma evresi çatlak kayaların yeterince basınç görmediği bir bölge ile karşılaştığında sona erer. Fay düzlemi üzerindeki kayma esnasında, bu kırılma boyunca kayaların sürtünmesinden ve ufalanmasından, bir enerji yayılmakta bu da sismik dalgaları harekete geçirmektedir.
Büyük bir deprem, nadiren tek başına gelir. Çoğu zaman, << kısa uzantılar >>la devam eder; şiddetli bir darbenin ardından yerinden oynatılmış, parçalanmış tabakalar dengeye (geçici) ancak, şiddetini gitgide yitiren sarsıntılardan sonra kavuşabilir.
Merkezi yüzeyde olan depremler, en çok zarara neden olanlardır. Sarsıntıyla açığa çıkan toplam enerjinin yaklaşık yüzde 75’i dünyaya yayılır.
San Andreas fay hattı boyunca ortaya çıkan California depremleri bu türdendir. B urada son olarak (28 haziran 1992) 7,5 ve 6,6 şiddetinde iki deprem meydana gelmiştir.
Kaynak: Milliyet
Etiketler: Deprem, Kayaçlar, Fay hattı, Elazığ, Erzurum, Malatya, Deprem 6.8, Deprem nasıl başlar
Arkadaşlarınızla Paylaşın: